Uitvaart en dementie

Op16 oktober 2017

Als de partner van iemand die dementeert sterft, kom ik in de praktijk vaak het dilemma tegen of de dementerende nabestaande wel of niet mee zal gaan naar de condoleance en de uitvaart. Vaak wordt gedacht dat ze te onrustig er van worden, het toch niet snappen of dat ze er alleen maar slecht van gaan slapen.

Bij dementie is de verwerking van informatie in de hersenen verstoord. Hierdoor treden geheugenstoornissen op en kan iemand die dement is vaak de taal niet meer goed begrijpen en dingen herkennen.

Iemand die dement is voelt meer dan ze begrijpt. Ze voelen het als je emoties achterhoudt en daarvan raken ze in de war. Daarom is het niet goed om iemand die dementeert weg te laten bij de uitvaart. Ze moeten de kans krijgen te weten dat die vertrouwde persoon er niet meer is. Iemand die dementeert kan zeker nog symboliek ervaren, vooral als dat teruggrijpt op vroeger. Zo kan samen een kaars worden aangestoken. De kist staat symbool voor de dood. Samen bij de kist staan als de kist wordt gesloten of samen de handen op de kist leggen, zijn momenten die kunnen worden ervaren als afscheid nemen.

Voor dementerenden hapert het korte termijngeheugen. Vaak weten ze de volgende dag niet meer dat de partner is overleden. Daarom is het goed er regelmatig op terug te komen en hierbij kan een fotoboekje van de uitvaart behulpzaam zijn. Zo krijgt het overlijden een plek in het systeem. Het zoeken naar de partner houdt op en dat geeft rust.

Het is goed om iemand die dementeert te beschouwen en te behandelen als een volwaardig mens. Of zoals ik hoor in de praktijk: papa of mama hoort er gewoon bij, ook bij de uitvaart.